Debata „Między miastem a regionem. Dolny Śląsk po 1945 r. widziany z różnych perspektyw”

🟤 Wałbrzych, Świdnica, Dzierżoniów, Bielawa, Kłodzko, Nowa Ruda, Ząbkowice Śląskie – co łączy wszystkie te miasta? Z pewnością wspólnym elementem jest fakt, że w latach 1975–1998 należały do województwa wałbrzyskiego. Ale przecież te tereny to również historia przemysłu, turystyki czy uzdrowisk. To losy osadników przybyłych po II wojnie światowej z różnych stron Polski czy Europy…

🟤 Zapraszamy do wspólnego spojrzenia na dzieje najnowsze tej części regionu. Tym razem na debatę w cyklu „Między miastem a regionem. Dolny Śląsk po 1945 r. widziany z różnych perspektyw” zapraszamy do Wałbrzycha.

Organizatorzy debaty: Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu i Muzeum Porcelany w Wałbrzychu

Miejsce debaty: Muzeum Porcelany w Wałbrzychu

Data spotkania: 1 kwietna 2023, godz. 11.00

Udział w wydarzeniu jest bezpłatny.
Liczba miejsc jest ograniczona.
Obowiązują zapisy pod numerem telefonu: 74 664 60 30.

Sylwetki uczestników debaty:

Monika Bisek-Grąz – doktor nauk z zakresu kulturoznawstwa, wykładowczyni w Akademii Nauk Stosowanych im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu, członkini Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego i Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, a także koordynatorka i realizatorka projektów związanych z tożsamością kulturową. W centrum zainteresowań badawczych skupia się na procesie adaptacji i integracji społeczno-kulturowej mieszkańców subregionu wałbrzyskiego po 1945 r. oraz m.in. obrzędowości rodzinnej i dorocznej oraz folkloryzacji I i II stopnia. W badaniach stawia pytanie o wypracowany wzorzec kulturowy powstały w wyniku zderzenia kulturowego po 1945 r.
Autorka publikacji: Dziedzictwo kulturowe Gór Sowich, Wałbrzych 2014; Dziedzictwo kulturowe Wałbrzyskiego. Wierzenia, zwyczaje i obrzędy rodzinne, Wrocław 2011; Zatrzymać w pamięci, Wałbrzych 2011; Powojenny Wałbrzych. Miasto kultur, Wałbrzych 2009 oraz licznych artykułów o charakterze naukowym, dotyczących tożsamości kulturowej mieszkańców Dolnego Śląska m.in. na łamach rocznika Nowa Kronika Wałbrzyska: https://jbc.jelenia-gora.pl/dlibra/collectiondescription/748
16 marca br. swoją premierę miała jej debiutancka powieść obyczajowa pt. „Przystanek” umiejscowiona w kontekście historycznym i kulturowym Wałbrzycha i jego okolic.

Bartosz Grygorcewicz, doktor nauk humanistycznych, historyk, archiwista, pracownik Archiwum Państwowego we Wrocławiu, Oddział w Kamieńcu Ząbkowickim.

Autor i współautor publikacji ”Oblicza przeszłości. Zarys dziejów Ząbkowic Śląskich w latach 1945-1948”, „W cieniu Wielkiej Sowy – monografia Gór Sowich”, polsko-czeskiej syntezy dziejów Ziemi Kłodzkiej „Ziemia Kłodzka. Historia regionu / Kladsko. Dějiny regionu”, „Marianna Orańska – oraz życia i działalności w świetle materiałów archiwalnych”, „Materiały archiwalne do dziejów Hrabstwa Kłodzkiego w zasobie Narodowego Archiwum w Pradze oraz Archiwum Państwowego we Wrocławiu, „Szlak cysterski na Dolnym Śląsku w dokumencie archiwalnym”, „Sanktuaria i miejsca pielgrzymkowe na Dolnym Śląsku w dokumencie archiwalnym”, „Społem- Sztaba- Srebrna Góra. Zakład, człowiek, miasteczko na peryferiach peerelu” a także kilkunastu artykułów o charakterze naukowym dotyczących powojennych dziejów Dolnego Śląska.

Tomasz Przerwa, dr hab., historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, pracownik naukowy Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego.
W swoich badaniach koncentruje się na dziejach Śląska po 1740 r.; z naciskiem na historię społeczną, polityczną i gospodarczą. Autor szeregu publikacji z zakresu historii lokalnej i regionalnej, sportu i turystyki, transportu i przemysłu w tym książek: Odkryli dla nas piękno gór. Trzy śląskie organizacje górskie (1882–1945): Verband der Gebirgsvereine an der Eule, Waldenburger Gebirgsverband, Zobtengebirgsverein, Toruń 2003 oraz Między lękiem i zachwytem. Sporty zimowe w śląskich Sudetach i ich znaczenie dla regionu (do 1945 r.), Wrocław 2012. Uczeń prof. dr hab. M. Czaplińskiego. Redaktor naczelny Śląskiego Kwartalnika Historycznego „Sobótka”, członek komitetu naukowego „Śląskiego Almanachu Powstańczego” i „Łambinowickiego Rocznika Muzealnego”. Ponad to jest członkiem Wrocławskiego Towarzystwa Miłośników Historii i Historische Kommission für Schlesien.

Piotr Retecki – ur. w 1984 roku w Boguszowie-Gorcach. Absolwent III Liceum Ogólnokształcącego w wałbrzyskim Sobięcinie. W 2008 roku obronił w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego pracę magisterską „Górnictwo w Wałbrzychu w latach 1945-1948”, pisaną pod kierunkiem prof. Krzysztofa Kawalca, która została wydana przez ATUT Oficyna Wydawnicza we Wrocławiu. W 2017 roku obronił na tym samym instytucie pracę doktorską na temat mniejszości narodowych w regionie wałbrzyskim w latach 1948-1959, której promotorem był również prof. Krzysztof Kawalec. Praca ukaże się w przeciągu kilku miesięcy nakładem wydawnictwa Akademii Nauk Stosowanych Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu. Publikował w „Studiach Śląskich”, Kwartalniku „Sobótka”, „Kulturze Współczesnej”, Nowej Kronice Wałbrzyskiej, Czasopiśmie Sudety. Od 2020 r. jest redaktorem naczelnym „Nowej Kroniki Wałbrzyskiej”, wydawanej przez wałbrzyską fundację „Museion”. Jego badania skupiają się na historii regionu wałbrzyskiego, którą popularyzuje przez wymienione wcześniej publikacje, a także stronę stworzoną na portalu społecznościowym Facebook o nazwie Wałbrzyski Portal Historyczny – Waldenburger Geschichtsportal. Zawodowo pracuje w firmie Ernst&Young od 2012 r. Prywatnie jest mężem i ojcem czwórki dzieci.

Paweł Wieczorek – doktor nauk historycznych Uniwersytetu Wrocławskiego. Współpracuje z Żydowskim Instytutem Historycznym / Jewish Historical Institute im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie, Muzeum Getta Warszawskiego / Warsaw Ghetto Museum, TSKŻ-Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym Żydów w Polsce oraz United States Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie. Laureat konkursu im. Majera Bałabana na najlepszą pracę doktorską „Żydzi w Wałbrzychu i powiecie wałbrzyskim 1945-1968”. Uczestnik międzynarodowego projektu „Pogromy Żydów na ziemiach polskich w XIX i XX wieku”. Autor kilkudziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych, recenzji, wstępów do książek oraz książek opublikowanych w wydawnictwach IH PAN, ŻIH, MGW, IPN. W ramach grantu OPUS 22 Narodowego Centrum Nauki w latach 2022-2026 realizuje projekt badawczy „Żydowskie życie religijne w Polsce 1944-1989”. Kiedyś uczeń, potem absolwent, a dziś nauczyciel IV Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Integracyjnymi i Sportowymi w Wałbrzychu.

Osobą, która podsumuje zbliżającą się sobotnią, 1-kwietniową debatę „Między miastem a regionem. Dolny Śląsk po 1945 r. widziany z różnych perspektyw”. Debata Wałbrzych. jest:

pan Przemysław Wiszewski, profesor zwyczajny nauk humanistycznych, rektor Uniwersytet Wrocławski w latach 2020–2022. Historyk specjalizujący się w średniowiecznych dziejach społeczeństw Europy Środkowej, pasjonat historii Śląska, w ostatnich latach skupiony na badaniach wieloetnicznych społeczeństw Europy Wschodniej, Środkowej i Południowej. W szczególności interesuje go transfer i formowanie się zestawów wartości kluczowych dla uczestników wspólnot kulturowych. Historyk kobiecych wspólnot religijnych. Wspólnie z prof. Krzysztofem Ruchniewiczem (niemcoznawca, historyk, dyrektor Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. W. Brandta) pół żartem, pół serio prowadzą podkast 2historyków1mikrofon, prezentujący różne oblicza historii.

Ponad to jest autorem podkastu: Źródła historii – podcast dla niehistoryków, w którym wprowadza w średniowiecze europejskie i dzieje Śląska wtajemniczając przy tym w zagadnienia związane z warsztatem historyka.